بررسی اثرات بیهوش‏ کنندگی بیکربنات سدیم، 2-فنوکسی اتانول، عصاره گل میخک و عصاره آویشن بر شاخص‏های خون‏ شناسی و میزان هورمون کورتیزول در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

نوع مقاله : مقاله کامل علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه شیلات، واحد قائم‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم‎شهر، ایران

چکیده

اثرات بیهوش‌کنندگی دو ترکیب شیمیایی بیکربنات سدیم و 2-‌فنوکسی اتانول و دو ترکیب طبیعی عصاره گل میخک و عصاره آویشن بر تعداد گلبول‏های قرمز و سفید و مقدار هموگلوبین، هماتوکریت و هورمون کورتیزول خون مورد آزمایش قرار گرفت. در این خصوص شاخص‏های خون‎شناسی در ماهیان بیهوش شده با 30 میلی‏گرم در لیتر عصاره گل میخک، 100 میلی‏گرم در لیتر عصاره آویشن، 30 میلی‏گرم در لیتر بیکربنات سدیم و 3/0 میلی‏لیتر در لیتر2 - ‌فنوکسی اتانول و یک گروه شاهد بدون ماده بیهوشی در دو زمان 10 دقیقه و 24 ساعت پس از بیهوشی بررسی گردید. نتایج بدست آمده کاهش در تعداد گلبول قرمز و گلبول سفید و مقدار هموگلوبین و هورمون کورتیزول و افزایش در مقدار هماتوکریت در تیمارهای آویشن و عصاره میخک در 10 دقیقه پس از بیهوشی را نشان داد. همچنین افزایش معنی‌دار در تعداد گلبول قرمز، گلبول سفید و مقدار هماتوکریت و هورمون کورتیزول خون در تیمار 10 دقیقه و 24 ساعت پس از بیهوشی با بیکربنات سدیم نسبت به شاهد مشاهده شد (05/0P<). اما مقدار هموگلوبین خون در تیمار 24 ساعت پس از بیهوشی با بیکربنات سدیم، عصاره گل میخک، عصاره آویشن و 2-‌فنوکسی اتانول کاهش معنی‌دار نشان داد (05/0P<). در مورد تیمار 2- فنوکسی اتانول اگرچه تعداد گلبول‏های قرمز و سفید و مقدار هماتوکریت در 10 دقیقه افزایش یافت اما در زمان 24 ساعت روند کاهشی مشاهده شد و تفاوت با گروه شاهد معنی‏دار نبود. بنابر این کمترین میزان استرس‏زایی مربوط به عصاره آویشن و عصاره گل میخک بود

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Anaesthetic effects of sodium bicarbonate, 2-phenoxy ethanol, clove extract and thyme extract on hematological indices and cortisol amount in common carp (Cyprinus carpio)

نویسنده [English]

  • Masoumeh Bahrekazemi
چکیده [English]

In order to introduce an anaesthetic with lower stressful effects on common carp, the effect of anaesthesia with two chemical compositions, sodium bicarbonate and 2-phenoxyethanol and two natural materials, clove extract and thyme extract on the number of red and white blood cells (RBC, WBC) and the amount of hematocrit, hemoglobin (HCT, HB) and Cortisol hormone were studied. In this regard, the hematological indices were evaluated in fish anesthetized with 30 mg/l clove oil, 100 ppm thyme extract, 30 mg/l of sodium bicarbonate and 0.3 ml/l 2-phenoxyethanol and a control group with no anesthesia, at the time 10 minutes and 24 hours after anesthesia. The results showed a significant decrease in the number of RBC, WBC and the amount of HB and cortisol and an increase in the amount of HCT in clove extract and thyme extract, 10 min after anesthesia. Also, a significant increase was observed in the number of RBC and WBC and the amounts of hematocrit and cortisol in sodium bicarbonate treatment, compare to the control group, 10 min and 24 hours after anesthesia (P<0.05). But a significant decrease was found in the amount of hemoglobin in all treatments, 24 hours after anesthesia (P<0.05). About 2-phenoxyethanol, although the numbers of RBC and WBC and the amount of HCT increased 10 min after anesthesia but, it showed decreasing trend with no difference compare to the control group, 24 hours after anesthesia. So, the lower stressful effects were belonged to clove extract and thyme extract and the negative irreversible effects were not observed in 2- phenoxyethanol treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anaesthesia
  • Common carp
  • stressful
  • cortisol
  • hematological indices
Altun, T., Bilgin, R., and Danabaş, D. 2009. Effects of sodium bicarbonate on anaesthesia of common carp (Cyprinus carpio L., 1758) juveniles. Turkish Journal of Fish and Aquatic Science, 9: 29-31.
Blaxhall, P.C., and Daisley, K.W. 1973. Routine hematological methods for use with fish blood. Journal of Fish Biology, 5: 771-782. Chen, N.H. 2012. Comparison of
clinical hematological changes under anesthetization in Crucian carp (Carassius auratus auratus) following treatment with local anesthetics. African Journal of Biotechnology, 11(22): 6149-6142.
Deane, E.E., and Woo, N.Y.S. 2005. Evidence for disruption of Na+-K+-ATPase and hsp70 during vibriosis of sea bream, Sparus (Rhabdosargus) sarba Forsskål). Journal of Fish Disease, 28: 239-251.
Farahi, A., Kasiri, M., Sudagar, M., and Soleimani Iraei, M. 2011. Size-relative effectiveness of clove essence as an anesthetic for kutum (Rutilus frisii kutum). Global Veterinary Science, 6(2): 180-184.
Farahi, A., Kasiri, M., Talebi, A., and Sudagar, M. 2011. Effects of clove extract as an anesthetic on sperm motility traits and some hematological parameters in crucian carp Carassius gibelio. Advanced Environmental Biology, 5: 1406-1412.
Houston, A.H., and Cry, D. 1990. Thermoacclimatory variation in heamoglobin system of Goldfish and trout. Journal of Experimental biology, 61: 445-461.
Imanpoor, M.R., Bagheri, T., and Hedayati, S.S.A. 2010. The anesthetic effects of clove essence in Persian sturgeon, Acipencer persicus. World Journal of Fish Marine Science, 2: 29-36.
Imanpoor, M.R., and Farahi, A. 2011. The effects of different concentrations of clove extract on semen spermatological parameters and hematological characteristics in migrated kutum (Rutilus frisii kutum) to Valiabad river.World Journal of Zoology, 6: 149-153.
 Iwama, G.K., McGeer, G.C., and Pawluk, M.P. 1989. The effects of five fish anaesthetics on acid-base balance, hematocrit, cortisol and adrenaline in rainbow trout. Canadian Journal of Zoology, 67: 2065-2073.
Keene, J.L., Noakes, D.L.G., Moccia, R.D., and Soto, C.G. 1998. The efficacy of clove oil as an anesthetic
for rainbow trout. Aquaculture and Research, 29: 89-101.
Lepic, P., Stara, A., Turek, J., Kozak, P., and Velisek, J. 2014. The effects of four anaesthetics on haematological and blood biochemical profiles in vimba bream, Vimba vimba. Veterinary Medicine, 59(2): 81-87.
Mohammadi Arani, M. 2006. The effect of anesthetization with clove (extract and essence) in Persian sturgeon (Acipenser persicus). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 188-192. (In Persian)
 Molinero, A., and Gonzalez, J. 1995. Comparative effects of MS222 and 2-phenoxyethanol on gilthead seabream (Sparus aurata L.) during confinement. Comparative Biochemistry and Physiology, 11(3): 405-414.
 Rehulka, J. 2000. Influence of astaxanthin on growth rate, condition, and some blood indices of rainbow trout, Oncorhynchus mykiss. Aquaculture, 190: 27-47.
 Ross, L.G., and Ross, B. 2008. Anaesthetic and sedative techniques for aquatic animals, Third Edition. 222p.
 Small, B.C. 2003. Anesthetic efficacy of metomidate and comparison of plasma cortisol responses to tricaine methanesulfonate, quinaldine and clove oil anesthetized channel catfish Ictalurus punctatus. Aquaculture, 218: 177-185.
 Stoskopf, M.K. 1993. Fish medicine. Chapter 6: Anesthesia and restraint. Academic press, USA, 430p.
Sudagar, M., Mohammadi zarejabad, A., Mazandarani, M., and Pooralimotlagh, S. 2009. The Efficacy of clove powder as an anesthetic and its effects on hematological parameters on roach (Rutilus rutilus). Journal of Aquatic Feed Science and Nutrition,1: 1-5.
Velisek, J., and Svobodova, Z. 2004b. Anaesthesia of common carp (Cyprinus carpio L.) with 2-phenoxyethanol: acute toxicity and effects on biochemical blood profile. Acta Veterinaria Brno., 73: 247-252.
Velisek, J., Svobodova, Z., Piackova, V., Groch, L., and Nepejchalova, L. 2005. Effects of clove oil anaesthesia on common carp (Cyprinus carpio L.). Veterinary Medicine, 50: 269-274.
 Velisek, J., Wlasow, T., Gomulka, P., Svobodova, Z., and Novotny, L. 2007. Effects of 2-phenoxyethanol anaesthesia on sheatfish (Silurus glanis L.).Veterinary Medicine,52: 103-110.
 Velisek, J., Stara, A.L., Silovska, S., and Turek, J. 2011. Comparison of the effects of four anaesthetics on blood biochemical profiles and oxidative stress biomarkers in rainbow trout. Aquaculture,310: 369-375.
 Vosoughi, G.H., and Mostajir, B. 2002. Freshwater fish. Tehran University Press. Iran. 317p. (In Persian)